تاریخچه
تاریخچه بانک صادرات ایرانتاریخچه بانکداری به شيوه نوين در ایران از اوایل سال ١٣٠٠ هجری شمسی به دلیل ضرورت‌های اقتصادی و سیاسی آغاز شد اما از آنجايی که نخستین بانکهای ایرانی تا حدودی با حمايت دولت و در راستای تحقق خواست و منافع حکومت شکل گرفته بودند کمتر به جلب رضایت آحاد مردم توجه داشتند از این رو به غیر از عدّه قلیلی که دارای مکنت و سرمایه زیادی بودند، اکثریت مردم ترجیح می‌دادند به جای پس‌‌انداز وجوه مازاد خود در بانک‌ها، به رغم وجود تمامی مخاطرات احتمالی، پولهای نقد خویش را در خانه نگهدارند؛ به‌طوری که بر اساس آمار منتشره در سال ١٣٣٠ (هجری شمسی) «از کل اسکناس و مسکوکات منتشره ایران تنها حدود ١١ درصد آن در اختیار بانک‌ها و ٨٩ درصد مابقی آن در پستوهای منازل و صندوقچه‌‌های شخصی مردم و به عبارتی به صورت راکد و خارج از چرخه مالی و اقتصادی کشور نگهداری می‌شده است.
 
سرمايه اوليه بانك

بانک صادرات ایران به عنوان یک بانك خصوصی و به‌صورت سهامی عام با نام «بانک صادرات و معادن ایران» در ١٥ شهريورماه سال ١٣٣١ طبق قوانین آن روزگار با سرمايه اوليه ٢٠ ميليون ریال با شماره ٣٨٣٣ در اداره ثبت شركت‌ها به ثبت رسید و تأسيس شد. اين سرمايه با خريد ٧٦ سهم توسط دو نفر از اعضای هيأت مؤسسين بانك و سرمايه‌گذاری بقيه اعضای هيأت‌مديره تأمين شد و سهامداران با واگذاری سفته به هيأت‌مديره تعهد دادند ٥٠ درصد بقيه تعهد خود را از محل سود ساليانه پرداخت کنند.

بنیانگذاران بانک صادرات ایران با درک صحیح شرايط حاکم بر آن زمان تلاش کردند با جذب حداکثر نقدینگی در دست مردم برای اولین بار در کشور بانکی براساس اصول مشتری‌مداری تأسیس کنند؛ از این‌رو بانک صادرات و معادن ایران در ٢٢ آبان سال ١٣٣١ با ١٣ نفر کارمند در حالی شروع به کار کرد که خوش‌بین‌ترین افراد نیز با وجود بانک‌های قدرتمند دولتی پیشرفت و موفقیت آن را پیش‌بینی نمی‌کردند.

ارایه خدمات بانکی بهتر به مردم، ایجاد شبکه گسترده بانکی در سراسر کشور، جلب سرمایه‌های داخلی و پس‌اندازهای هر چند کوچک و ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری در تمامی فعالیت‌های اقتصادی از اهداف اولیه بانک صادرات و معادن ایران بود.

 
 شروع كار اولين شعبه

بازار تهران به عنوان مركز معاملات و گردش پولی کشور بسیار مورد توجه مؤسسان بانک بود. به این ترتیب اولین شعبه بانک در ٢٢ آبان ١٣٣١ در يك ساختمان استيجاری به مساحت حدود ٢٠٠ متر مربع، با چند اتاق در طبقه دوم سرای بنايی بازار تهران واقع در كوچه تكيه دولت آغاز به کار کرد. يکی از اولين اقدامات هيأت مديره انجام تعميرات و تغييرات در محل استقرار اولين شعبه بانك بود. آنان با برداشتن ديوارهای بين سه اتاق از هفت اتاق، يك سالن معاملات 96 مترمربعی با پنج باجه براي دريافت و پرداخت، انتقالی چك‌های واگذاری و افتتاح حساب به وجود آوردند و تعداد ٤ اتاق برای بايگانی و تداركات (جهت لوازم ضروری و ملزومات و مطبوعات) و اتاق‌های مديرعامل و هيأت‌مديره در نظر گرفتند. آن‌ها سعی داشتند ساختمان بانك جلوه بسيار آبرومندی داشته باشد. بعدها با بهتر شدن وضعیت اقتصادی بانک، محل مناسب‌تری برای شعبه بازار خریداری شد و در آبان ١٣٣٧ شعبه يك بازار به محل فعلی منتقل شد.

 
آرم اوليه بانك

آرم اوليه بانك را مرحوم ادوارد ژوزف؛ عضو هيأت‌مديره و اولين مديرعامل بانك صادرات و معادن ايران پیشنهاد داد. این آرم، تصوير يك اسب بالدار در نگين انگشتری كهنه‌ای بود كه ادوارد ژوزف آن را از يك مغازه عتيقه فروشی در خيابان ناصر خسروی تهران به مبلغ يك هزار ریال خريده بود. اسب سمبل سرعت و استقامت و نجابت است و بال‌هايش سمبل بلندپروازی و آغوش‌باز است. ضمن اینکه اين آرم مشابه مهر نقشين انوشيروان ساسانی پادشاه ايران باستان بود. اين آرم پس از پيروزی انقلاب اسلامی و استانی شدن بانك از سال ١٣٥٨ تاكنون سه بار تغییر شکل داده است. آرم فعلی بانك، دو دست را به تصویر کشیده که سکه‌ای را نگه داشته است.

 
آرم بانک صادرات ایرانلوگو بانک صادرات ایران 
 
اسامي اعضای هیأت مدیره و كارمندان اولیه

در انتخاب اعضای هيأت‌مديره بانك ادوارد ژوزف، محمد علی مفرح و محمد بلورفروشان به سمت اعضای اصلی و علی‌اكبر فخرائی و مصطفی اميرمعزی به سمت اعضای علی‌البدل و ابوالفضل پاك و نصرت‌اله رضایی به سمت بازرسان قانونی برگزيده شدند ولی مرحوم محمدعلی مفرح چون سمت بازرس قانونی را در بانك بازرگانی ايران داشت از قبول عضويت در هيأت‌مديره خودداری كرد و حسن ملك‌افضلي را به جاي خود پيشنهاد کرد كه مورد موافقت قرار گرفت.

آقايان: سيدرضا كسمائی، حبيب ا... خليليان، فيضی، مصطفی بلورچی، جمشيد بختيان، جلال‌الدين ميرمطهری، جمشيد نوبان، رهنمای چيت‌ساز، سيدحسين دربندی، محمدعلی اصفهانی، رضا و حسن سادات گوشه، دزفولی، عبدالوهابی، گلخو، كاميابی‌پور، ابوالقاسم رهبری، پطروسيان و ميكائيليان از كارمندان اوليه بانك صادرات و معادن ايران بودند.
 
عملکرد بانک در اولین سال ها

در فاصله ١٥ شهريور تا ٢٢ آبان ماه ١٣٣١ مقدمات اجرايی كار از استخدام كارمند تا ارتباطات و هماهنگي با ساير بانك‌ها فراهم شد. در روز افتتاح، مؤسسين و كارمندان بانك كه ٢٥ نفر بودند به گرمي از مراجعين پذيرايی كردند و با دعوت از بازرگانان و صاحبان صنايع و اصناف بازار با وعده استفاده از اعتبارات كوتاه‌مدت با نرخ بهره و كارمزد كمتر، نظر آنها را نسبت به انجام معاملات با بانك صادرات و معادن ايران جلب کردند و با تلاشی پيگير برای شناساندن بانك به مردم فعاليت كردند و در پايان همان سال آنچه كه از ترازنامه بانك مشهود است، مجموع سپرده‌های مردم حدود ١٧ ميليون و ٦٠٠ هزار ریال و اعتبارات و تسهيلات اعطايی حدود ٦٧ ميليون ریال و مجموع دارايی‌های بانك ٤٤ ميليون و ٢٠٠ هزار ریال و سود ويژه بانك حدود ٧٠٠ هزار ریال بوده است. در حالي كه از سرمايه ٢٠ ميليوني آن فقط ١٠ ميليون پرداخت شده بود. با اين ترتيب پايه‌های بانك پی‌ريزی و پس از آن آيين‌نامه‌های معاملاتی، كارگزينی و غيره به تدريج تدوين شدند و براي مديرعامل و اعضای هيأت مديره بانك كه تا پايان سال ١٣٣١ حقوق و دستمزدی دريافت نمی‌کردند، مبلغ ٥٠٠٠ ریال و ٣٠٠٠ ریال و برای كارمندان ١٠٠٠ ریال تا ٢٠٠٠ ریال حقوق و مزايا در نظر گرفته شد. در زمان مديريت ادوارد ژزف ٣ شعبه سينا، فردوسی و خيام، تا اردیبهشت 1333 گشایش یافت.

 
انتخاب شعار مردمی و گسترش شعب

بانک صادرات ایران از بدو تأسیس، نوآوری در ارایه محصولات و خدمات بانکی و احترام به مشتریان و مراجعان را به عنوان اصل ثابت و جدایی‌ناپذیر صنعت بانکداری، سرلوحه کار خود قرار داد و با جامه عمل پوشاندن به شعارهای انتخابی خود یعنی «بانک صادرات ایران در خدمت مردم» و «حق با مشتری است» توانست طی مدت کوتاهی حجم زیادی از نقدینگی کشور را جذب کند و مهمتر از آن مردم را با نظام بانکی آشتی دهد. اولین شعبه خارج از کشور اين بانک در سال ١٣٤٠ در هامبورگ آلمان تأسیس شد و پس از آن شعب خارجی این بانک یکی پس از دیگری افتتاح شدند. هم اکنون بانک صادرات ایران مالکیت چند بانک مستقل دایر در خارج از کشور از جمله بانک صادرات تاشکند، PLC لندن، فیوچر بانک بحرین و آرین بانک افغانستان را در اختیار دارد و علاوه بر این، واحدهای بانکی متعلق به این بانک در اروپا و آسیا بیش از ٢٠ واحد است. بانک صادرات ایران در حال حاضر یکی از گسترده‌ترین شبکه شعب بانکی ایران را با داشتن بیش از 2 هزار شعبه فعال در اختیار دارد. این بانک که از سال ١٣٧٩ ارایه خدمات الکترونیکی را آغاز کرده است و هم‌اکنون در زمینه‌های تعداد حساب‌های الکترونيکی، تعداد دستگاه‌های خودپرداز و پايانه‌های فروش، تعداد کارت‌های الکترونيکی صادره و تعداد کاربران همراه بانک در نظام بانکی کشور جايگاه ممتازی را به خود اختصاص داده است.

 
خصوصي شدن دوباره بانک

بانک صادرات ايران پس از پيروزی انقلاب اسلامی، در سال ١٣٥٨ در اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی، «ملی» شد و پس از ٣٠ سال در راستاي اجرای اصل ٤٤ قانون اساسی، در ١٩ خردادماه سال ١٣٨٨ به جرگه بانک‌های خصوصی پيوست و با نماد «وبصادر» در سازمان بورس و اوراق بهادار تهران پذيرفته شد. خصوصی شدن و تغيير در مالکيت بانک نقطه عطفی در ارتقای جايگاه حقوقی و مديريتی بانک بود و زمينه‌ساز تحولات اساسی در راستای چابک‌تر شدن، خلق ارزش افزوده و داشتن نقش مؤثرتر در اقتصاد ايران شد. امروزه بانک معتبر و مردمی صادرات ایران به عنوان یکی از بزرگترين بانک‌های خصوصی و بورسی کشور با بهره‌مندی از 70 سال تجربه، علاوه بر پایبندی کامل به اصول اولیه خود و اجرای دقیق بانکداری اسلامی می‌کوشد ضمن همسویی با بانکداری بین‌المللی از طریق رعایت اصول مشتری‌مداری و ارایه خدمات مطلوب و نوین بانکی، سرآمدی خود را در بازار پر رقابت بانکی داخلی حفظ کند و ارتقا ببخشد و با جلب رضایتمندی مردم و مشتریان، نقش مؤثری را در آبادانی، پيشرفت و توسعه ميهن اسلامی ايفا کند.